پیش گفتار

کامپیوتر Laptop کامپیوتری کوچک و قابل حمل میباشد که دارای صفحه تصویر مسطح و صفحه کلیدی است که روی هم تا میشوند . کامپیوتر های Laptop که با باتری کار میکنند اغلب دارای یک صفحه تصویر LCD ( نمایشگر کریستال مایع ) میباشند. بعضی از مدلها میتوانند با یک ایستگاه جفت شوند و به عنوان یک سیستم رومیزی کامل در دفتر عمل کنند. در بعضی از کامپیوتر های Laptop مجموعه ای از برنامه های کاربردی تجاری در ROM تعبیه شده است.

کامپیوترهای Laptop دارای قابلیت استفاده از برق شهری می باشند. بدین منظور از آداپتورهای خاصی استفاده می گردد. یکی از خصایص بارز کامپیوترهای Laptop ، قابل حمل بودن آنها است . بدین منظور امکان استفاده از باطری در آنها پیش بینی شده است . تمام کامپیوترهای Laptop دارای باطری قابل شارژ می باشند. عمرمفید باطری به نوع باطری و نوع استفاده از سیستم بستگی دارد . کامپیوترهای Laptop دارای مدل های دیگری از باطری بمنظور نگهداری اطلاعات موجود در حافظه CMOS می باشند.

تمام کامپیوترهای Laptop دارای یک نوع خاص از صفحات نمایشگر LCD می باشند. این نوع صفحات نمایشگر دارای ویژگی های زیر می باشند :

12 تا 17 اینچ
سیاه و سفید ( 16 مقیاس متفاوت برای خاکستری) و یا رنگی ( 65.536 ) ؛ بصورت Passive و یا Active می باشند ( نمایشگرهای Active دارای شفافیت بیشتر و برای مطالعه مناسبتر می باشند) و اکنون نمایشگر های فوق پیشرفته تا 17 اینچ هم برای لپتاپ ها ساخته شده است . که حتی دقت تصاویر انها از سیستم های رومیزی معمولی و خانگی هم بیشتر هستند .

دستگاه ورودی
در کامپیوترهای شخصی بمنظور ورود اطلاعات از صفحه کلید و یا موس استفاده می شود. در کامپیوترهای Laptop از دستگاههای ورودی متفاوتی استفاده می شود
در این راستا سه گزینه وجود دارد

Trackball . با چرخش گوی ، امکان حرکت Cursor بر روی نمایشگر LCD فراهم می گردد.

TrackPoint .با فشردن انگشتان دست بر روی نقطه مورد نظر ،امکان حرکت Cursor فراهم می گردد.

TouchPad . با حرکت دست بر روی Pad امکان حرکت Cursor فراهم می گردد.

اتصالات Docking
اغلب کاربران در زمان استفاده از کامپیوترهای Laptop دارای مشکلاتی در زمینه صفحه نمایشگر( اندازه کوچک آن ) و یا صفحه کلید ( صفحه کلید کوچکتر از یک صفحه کلید استاندارد است ) می باشند ، بمنظور استفاده راحت تر کامپیوترهای Laptop در مواردی که از آنان بصورت Desktop استفاده می گردد ، Docking station مطرح شده است . سیستم فوق دارای چندین دستگاه جانبی ( مانیتور بزرگ ، صفحه کلید بزرگ ، موس ، چاپگر و دیسک درایو ) متصل شده است . در چنین حالتی می توان Laptop را به Staion مربوطه متصل و از آن بعنوان یک کامپیوتر رومیزی استفاده کرد.در این حالت صرفا" از یک اتصال درLaptop استفاده می شود. اغلب کامپیوترهای Laptop دارای اتصالات Docking می باشند.

پردازشگرهای نوت بوک ( Notebook Processors )
در حال حاضرتنوع زیادی از انواع پردازشگرها در کامپیوترهای همراه استفاده می گردد که عدم آگاهی کامل از آنها میتواندسردرگمی زیادی را باعث شود.دو دسته عمده پردازشگرهای معمول شامل پردازشگرهای INTEL و AMD میشود, در این قسمت به انواع پردازشگرهای پنتیوم محصول شرکت اینتل میپردازیم:
تفاوت بسیار کمی مابین انواع پردازنده ساخته شده اینتل برای لپتاپ وجود دارد.البته انواع جدیدتر آن نظیر سنترینو و سوناما بر خلاف گذشته با رویکرد مختص به لپتاپ از نظر کیفی و کارایی بیشتر همراه با مصرف کمتر انرژی طراحی و ساخته شده اند.در اینجا تنها به دلیل اشتباهی که گاه از سوی دوستانی که جهت خرید لپتاپ های ارزانتر به فروشندگان متفاوت مراجعه می نمایند و گاه جواب های نامربوط می شنوند,تنها به ذکر مفید انواع پردازنده های اینتل که از نظر نامی بسیار مشابه هم هستند,می پردازیم.در ضمن دقت نمایید که پردازنده های نامبرده به جز دو نوع نامبرده در سطور بالایی که از کیفیت و کارایی و دقت در مصرف بهینه انرژی همانند هم بهره می برند,در زمان ساخت تنها با رویکردی از نظر ابعاد و میزان مصرف برق و سرعت پردازنده نامگذاری شده اند و یادمان باشد که بر خلاف نوع رومیزی,ساخت پردازنده های لپتاپ در دوره نوینی بسر می برد.

Pentium M
در حالتی مابین پنتیوم 3 و پنتیوم 4 ساخته و طراحی گشته است.از نظر میزان مصرف انرژی کمی بهتر از پنتیوم 4 عمل می نماید و کیفیت- کارایی آن مابین این دو قرار می گیرد.این پردازنده جزئی از Centrino package است.

Celeron M
مشابه Pentium M بوده با این تفاوت که قیمت آن کمی کمتر از Pentium M می باشد.این امر برای کسانی است که می خواهند لپتاپ مقرون به صرفه تری را خریداری نمایند .
cache memory در Celeron M به 512KB کاهش پیدا نموده,در حالی که در Pentium M این میزان 1 -2 مگابایت می باشد.

تفاوت ریزپردازندهای پنتیوم و Celeron
هسته ( Core ) : تراشه های Celeron با محوریت هسته تراشه های پنتیوم 4 ، طراحی و تولید شده اند .
Cache : تراشه های Celeron نسبت به تراشه های پنتیوم 4 از حافظه Cache کمتری استفاده می نمایند . یک تراشه Celeron ممکن است دارای 128 کیلو بایت L2 Cache باشد . در حالی که L2 Cache استفاده شده در تراشه های پنتیوم 4 ، چهار برابر تراشه های Celeron است. میزان حافظه L2 Cache تاثیر بسیار زیادی را در خصوص کارآئی سیستم بدنبال خواهد داشت .

Clock Speed . شرکت اینتل تراشه های پنتیوم 4 را با هدف اجراء در سرعت های بمراتب بالاتری نسبت به تراشه های Celeron طراحی و تولید نموده است . سریعترین پردازنده پنتیوم 4 ، شصت مرتبه سریعتر از سریعترین پردازنده Celeron است.

Bus Speed . پردازنده ها در خصوص حداکثر سرعت Bus ارائه شده دارای محدودیت می باشند .سرعت Bus پردازنده های پنتیوم 4 ، 30 درصد بیش از پردازنده های Celeron است.

4Mobile Pentium
سریع ترین پردازنده سیار و قابل حمل اینتل و دارای Hyper-Threading که بسیار مشابه Desktop Pentium4 بوده و از تنظیم بهینه تر کنترل دمای پردازنده و مصرف کمی بهتر انرژی بهره مند است.از FSB (Front side bus speed) 533 MHZ بهره می برد که این مقدار در پردازنده های انواع رومیزی در حد800 MHZ می باشد.پردازشگرهای MOBIL PENTIOM از حالتی از POWER MANEGMENT بنام SPEED-STEPبهره میبرد که باعث کاهش مصرف انرژی و کاهش سرعت پردازش, به نسبت بار تحمیلی روی سیستم میشود,SPEED-STEPدوحالت دارد: وضعیت حداکثر توان ویا وضعیت مصرف بهینه باطری ,پردازشگرهای MOBIL CELERONاز SPEED-STEPاستفاده نمی کنند.پردازنده های Mobile Pentium از حالتی بنام SpeedStep بهره می برند که بر اساس system load لپتاپ,میزان برق مصرفی و سرعت پردازنده را تحت تاثیر قرار می دهند.این حالت بر دو نوع است:با حداکثر کارایی که طبیعتا انرژی بیشتری را مصرف می نماید و دیگری حالت مناسب بهینه سازی مصرف انرژی باطری.Mobile Celeron از چنین حالتی بهره نمی برد . در نوتبوک هایی که از این مدل پردازنده استفاده میکنند گهگاه دیده شده است که قدرت پردازنده متناسب با میزان باتری و زمان شارش ان تغییر میکند مثلا در حین کار روی یک پروژه با کاهش شارش باتری نوتبوک شما قدرت پردازنده شما از 2400MHz به 1000Mhz کاهش میابد .

Mobile Pentium4 Processor-M
که بنام P4-M نیز شناخته می شود.با حداکثر سرعت 2.6 GHZ این پردازنده هم اکنون به وسیله جایگزینی با Pentium M & Celeron M در لپتاپ های کوچک و سبک با کارایی معتدل و متوسط از دور رقابت خارج شده است.چراکه در لپتاپ های بزرگ و مشابه مدل های رومیزی و قدرتمند نیز از پردازنده هایی همچونregular Mobile and Desktop Pentium4 استفاده می شود.

Mobile Celeron
بدلیل دارا بودن کمترین میزان حافظه کش به سرعت عملکردی انواع دیگر نمی رسد.(علیرغم دارا بودن High clock speed ).در لپتاپ های کوچک و سبک بیشترین کارایی را داشته و در انواع ارزانتر آن بکار می رود.

Desktop Pentium4
برای لپتاپ های نوع جایگزین با مدل رومیزی ساخته شده که با قیمت کمتر از بیشترین قدرت عملکردی برخوردار است . البته بایستی قبول نمود که این پردازنده از پردازنده های Non-Mobile ( غیر قابل حمل ) محسوب می گردد. در این پردازنده شما از ( FSB (Front side bus speed سریع تری برخوردار هستید.همچنین از 800 MHZ FSB بهره برده و یا دارای Dual Channel Memory می باشد . اما این پردازنده خوره باتری و زمان شارش نوتبوک شما است و شما تنها میتوانید در بهترین حالت حدود 2ساعت بوسیله باتری با نوتبوک خود کار کنید .

Centrino
در واقع یــــک نام تجــــاری است که توسط INTELعرضه شده و عنوان کامل آن INTEL® CENTRINO MOBIL™ TECHNOLOGY است , که دارای چهار مزیت است:

1- افزایش قدرت پردازش علیرغم CLOCK-SPEEDظاهرا کمتر بواسطه افزایش حافظه CACHEبه 1MB ,واخیرا MB2

2- ظرافت و کم شدن قطر نوت بوک و نهایتا کاهش وزن اینگونه نوت بوکها . تنوع طراحی، حجم و وزن کمتر نسبت به نوت بوک های Pentium 4 تنها با استفاده از طراحی Micro FCPGA در این تکنولوژی مقدور گردیده است و برای اینکه حرارت بالای پروسسور این نوت بوک ها باعث بوجود آمدن اختلال در سیستم عملیاتی این دستگاهها نگردد، در این نوع از نوت بوک ها از پروسسورهای ولتاژ پایین (LV) و یا ولتاژ بسیار پایین (ULV) استفاده شده است.

3- بهینه سازی میزان مصرف انرژی واستفاده مدت طولانی تر از باطری . مدیریت جدید مصرف باطری در این تکنولوژی باعث جلوگیری از اتلاف بی دلیل انرژی باطری دستگاه جهت انجام اعمال غیر لازم و کاربردی گشته، نتیجتاً طول عمر و زمان مصرف بیشتر باطری را برای مصرف کننده نوت بوک به ارمغان می آورد.

4- آزادی عمل وامکان استفاده از شبکه بی سیم WLANوتطبیق با استاندارد WI-FI سیستم WLAN Security پشتیبانی شده توسط این تکنولوژی شامل طیف وسیعی از دستورات امنیتی شبکه، تولید شده توسط شرکت Cisco Systems بوده و باعث جلوگیری از حملات انواع ویروسها، هکرها و … می گردد.

تفاوت پردازنده های Centrino و Pentium
پردازنده های Centrino مخصوص نصب بر روی Notebook ها طراحی شده است این پردازنده ها به گونه ای طراحی شده اند که مصرف کمتر انرژی و تولید گرمای کمتری دارند. این پردازنده ها در اصل به نام Mobile تولید می شوند و هنگامیکه به همراه چیپ ست 855 شرکت اینتل و کارت بی سیم 2100 شرکت اینتل همراه شوند به نام Centrino خوانده می شود که در ایران به نام Centrino معروف شده اند.این گروه دارای حافظه داخلی از 1MB تا 2048K یعنی 2MB می باشد که باعث افزایش قدرت پردازش آنها می شود و سرعت گذرگاه 400MHz دارند. با تولید این پردازنده ها که در چند گروه تولید می شوند، وزن نوت بوکها به علت حذف سیستم های خنک کننده بزرگ قبلی، کاهش چشمگیری داشت. در حال حاضر حدود 85% نوت بوک های دنیا با این پردازنده ها تولید می شوند. در واقع Centrino نمایانگر قویترین تکنولوژی ابداعی شرکت اینتل جهت ساخت انواع نوت بوک می باشد.نوت بوک های دارای تکنولوژی Centrino Mobile نسبت به نوت بوک های Pentium 4 از حافظه L2 Cache با ظرفیت بالای 1 و 2 مگا بایت که به ترتیب Banias و Dothan نام دارند برخوردار هستند. این تکنولوژی نه تنها در جهت افزایش بهره وری سیستم بوده بلکه شامل امتیازات وسیعی از جمله برخورداری کامل نوت بوک از سیستم Wireless Lan ، زمان استفاده بسیار طولانی از باطری، عمر زیاد آن، حجم و وزن کمتر نوت بوک نسبت به مدلهای قدیمی Pentium 4 می باشد.به این ترتیب با اختراع این تکنولوژی توسط شرکت Intel مشتریان نوت بوک قدم به دنیای تازه ای از امکان انتخاب و اعمال سلیقه در سرعت، قدرت پردازش، طراحی، وزن کمتر و ابعاد کوچکتر نوت بوک مورد نیاز خود خواهند گذاشت. مقایسه سرعت پردازنده های Mobile) Centrino) را باPentium اصلا نباید انجام شود ولی افرادی که خیلی مایل به این مقایسه هستند می توانند به سایت شرکت اینتل مراجعه کنند و اطلاعات خود را به روز برسانند.

Dothan
از حافظه نهانی L2 cache بیشتری بهره میبرد ( 2MB L2 Cash) و علاوه بر بالا بردن کارایی پردازنده در لپتاپ مصرف برق را بهینه می نماید.البته این موضوع برای کسانی که چندان از پریز برق دور نیستند و یا با لپتاپ زیاد کار نمی کنند(تفننی)کارایی خود را از دست می دهد.البته دوتان در همان دسته بندی سنترینو جای می گیرد در واقع همان Centrino است و مثلا این گونه نیست که هر یک چیزی مجزاست و می توان گفت نوع بهینه شده آن است.کارایی پردازنده در حالت دوتان سریع تر است.دوتان از سرعت 1.7 شروع شده در حالی که سنترینو در همان سرعت زیر 1.7 باقی می ماند.همچنین دوتان از ترانزیستور های بیشتری برای افزایش توان محاسباتی بهره میبرد. تکنولوژی ساخت ان 90 نانو متری است .قبلا گفته می شد که دوتان احتمالا باعث افزایش حرارت تولیدی و در نتیجه گرمای حاصله اضافی خواهد گردید که در صورت عدم دفع سبب کوتاهی عمر باطری می گردد ولی تاکنون مقاله ای در اثبات این ادعا نوشته نشده است .این پردازنده در حقیقت نوع جدید پردازنده‌های «پنتیوم ام» (سنترینو) محسوب می‌شود که شرکت «اینتل» دو سال پیش به بازار عرضه کرده بود. شرکت اینتل اعلام کرد که میزان حافظه «کش» سطح دوم (cache 2 Level) در پردازنده «دوتان» در مقایسه با پردازنده «پنتیوم ام» قبلی دو برابر شده و به دو مگابایت افزایش پیدا کرده است. حافظه «کش» به حافظه‌ای گفته می‌شود که درون خود پردازنده تعبیه می‌شود و اطلاعاتی که به وفور مورد استفاده پردازنده قرار می‌گیرند؛ به این حافظه منتقل می‌شوند تا زمان زیادی صرف انتقال اطلاعات از حافظه اصلی (RAM) به پردازنده نشود. شرکت «اینتل» در پردازنده «دوتان»؛ از فناوری جدید 90 نانومتری خود استفاده کرده است به کمک این فناوری ابعاد ترانزیستورهای مورد استفاده در پردازنده کاهش پیدا می‌کند و بدین ترتیب می‌توان تعداد بیشتری ترانزیستور را درون تراشه جای داد. شرکت «اینتل» چندی پیش نیز پردازنده جدید «پنتیوم 4» خود ویژه رایانه‌های شخصی رومیزی با نام «پریسکات» را به بازار داد که در آن نیز از فناوری 90 نانومتری استفاده شده است. کارشناسان عقیده دارند استفاده از فناوری 90 نانومتری سبب افزایش مصرف برق در پردازنده‌های جدید «پنتیوم 4» شده و اگر همین مشکل در پردازنده «دوتان» نیز وجود داشته باشد؛ این امر می‌تواند سبب کاهش عمر باتری رایانه‌های لپتاپ شود. میزان مصرف برق برای تولیدکنندگان رایانه‌های قابل حمل اهمیت زیادی دارد زیرا هرچه پردازنده برق بیشتری مصرف کند؛ عمر باتری و در عمل کارایی رایانه نیز کاهش پیدا می‌کند.

Sonoma
نسل بعدی معماری Centario شرکت اینتل با نام Sonomaاز یک سری تراشه جدید , GM915 استفاده می کندکه PCI Express bus را روی کامپیوترهای قابل حمل مورد استفاده قرار می دهد. روی این باس یک اسلات Express Card جدید می نشیند که کوچکتر و سریعتر از اسلات PC Cardاست و بزودی جایگزین آن خواهد شد.PC Card ها به اسلات های جدید نمی خورند و مشخص نیست که نوت بوک ها هر دو نسخه را قبول می کنند یا نه به همراه این سری تراشه های جدید , فن آوری صدای Dolby و کارت های گرافیکی Onboard روی نوت بوک ها قرار داده می شوند. اینها برای بر اورده کردن خواسته های مشتریان نوت بوک ها کافی هستند اینتل پیاده سازی فن آوری جدیدی که در ان زمان بین دو شارژباطری افزایش می یابد را به تعویق انداخته . اینتل سازندگان نرم افزاررا تشویق به استفاده از امکانات مدیریت نیرو می نماید. WIFIنیز همراه Centrino بصورت استاندارد روی این کامپیوترها استفاده می شود.نکته جالب اینکه نوع سه حالته (پشتیبانی کننده 11g,11b ,11a )هم به صورت انتخابی وجود دارد.سه حالته بودن می تواند استفاده ازa11رابالا برده وتراکم روی بازه4/2 گیگاهرتزی را با استفاده از دو حالت دیگر تا حدی کاهش دهد.wifi روی یک کارت PCI کوچک جای گرفته در نتیجه قابل ارتقاء خواهد بود . نسخه دو هسته تی این کامپیوترها در راه است که NAPA نام دارد. جای دادن دو پردازنده در یک قطعه این ذهنیت را بوجود می اورد که ممکن است مصرف افزایش یافته ودر عوض عمر باطری کاهش بیابد ولی واقعا چه زمانی ازانرژی یک نوت بوک به طور کاملی استفاده می گردد؟ خیلی کم. فن اوری دو هسته ای هنگامی که شما به انرژی احتیاج دارید ,آن را ارائه می دهد,وهنگامی که نیازی نداشته باشید , خیلی راحت یک هسته را خاموش می کنید .
به طور خلاصه پیشرفتهای ایجاد شده در Sonoma عبارتند از :

یک گذرگاه پیشین 533 مگاهرتز ،

پشتیبانی حافظه پرسرعت DDR2،

گذرگاه PCI Express

صوت بهتر

Wi -Fi

---

۰